Sgaoileadh an Eòlais

Original version

BBC Radio nan Gàidheal

Documentaries

Learning

Factual: History

Sreath ùr a' comharrachadh 70 bliadhna de Sgoil Eòlais na h-Alba, 1951-2021.

Sreath ùr a' comharrachadh 70 bliadhna de Sgoil Eòlais na h-Alba, 1951-2021. A new series marking 70 years of the School of Scottish Studies, 1951-2021.

Sgaoileadh an Eòlais: Donnchadh Dòmhnallach, Peighinn nan Aoireann

Bill Innes

Donnchadh Dòmhnallach, Peighinn nan Aoireann

BBC Radio nan Gàidheal - Sgaoileadh an Eòlais, Donnchadh Dòmhnallach, Peighinn nan AoireannSearch BBC

Bill Innes le beagan den bheul-aithris aig Donnchadh  Dòmhnallach,  Peighinn nan Aoireann.

Bill Innes le beagan den bheul-aithris aig Donnchadh  Dòmhnallach,  Peighinn nan Aoireann. Bill Innes explores the rich folklore of Duncan MacDonald of Peninerine in South Uist.

'S e sreath ùr a' comharrachadh gu bheil 70 bliadhna bho chaidh Sgoil Eòlais na h-Alba a stèidheachadh aig Oilthigh Dhùn Èideann a th' ann a Sgaoileadh an Eòlais. Tha sinn air iarraidh air grunn dhaoine taghadh a dhèanamh air clàraidhean a tha prìseil dhaibhsan à tasglann na Sgoile ge b' e daoine a bhuineadh dhaibh, sgìre air a bheil iad eòlach neo cuspair anns a bheil ùidh aca. Agus abair gun d'fhuair sinn taghadh de dhualchas agus beul-aithris na Gàidhlig!

'S ann air fear de na seanchaidhean a b' ainmeile a bh' air fhàgail ann an Uibhist, 's air a robh e fhèin eòlach,  a tha sùil Bill Innes a' laighe a seo.  Rugadh Donnchadh mac Domhnaill 'ac Dhonnchaidh ann an Snaoiseabhal an Uibhist a Deas  ann an 1882.  Ann an 1907 chaidh tac Pheighinn nan Aoireann a bhriseadh na chroitean agus fhuair Niall, brathair Dhonnchaidh, fear dhiubh.  A’ togail taighe comhla rin athair, dh’ionnsaich na balaich sgilean togail – Niall mar shaor agus Donnchadh mar chlachair,  sgil a bha na dhreuchd dha fad a bheatha. Bha Donnchadh pòst' aig Mairead, piuthar don bhàrd,  Dòmhnall Ruadh Mac an t-Saoir, Dòmhnall Ruadh Phàislig. 

Bha gibht air leth aig Donnchadh air sgeulachdan fada a chumail air chuimhne agus air an innse, 's bha an aon rud fìor mu òrain agus na fuinn. Chual' e iomadach eisimpleir dhiubh aig a  sheanair agus aig athair. Ann an 1936 bha an t-Urramach Uilleam MacMhathain a' cur leabhar ri chèile air a' bhardachd aig Ian MacCodrum 's fhuair e fuinn nan òran gu lèir aig Donnchadh. Aig  àm a’ chogaidh thàinig  KC Craig 's chlar esan còig de na sgeulachdan aig Donnchadh,  a nochd an clò ann an 1950.  A thuilleadh orrasan chaidh a chlàradh le Fear Chanaigh agus Calum Iain MacIllEathain.

A seo bheir Bill thugainn dìreach bloighean de chuid de na sgeulachdan iongantach a thog Donnchadh, òran luadh is òran na Fèinne agus bàrdachd MhicCodrum am measg eile. Gheibh sinn cuideachd dealbh a dh'fhàg a bhràthair-cèile, Dòmhnall Ruadh Phàislig, dhuinn air Donnchadh, sa bhàrdachd mhìorbhaileach MacPhàil 's MacThòmais agus san òran Fear a' Chòta Ruaidh.

Èist ri naidheachdan, còmhradh, ceòl agus spòrs gach là, moch gu anmoch.

Accessibility links

Programme Index

Sgaoileadh an Eòlais

Donnchadh Dòmhnallach, Peighinn nan Aoireann

Genres

Brand

BBC Radio nan Gàidheal

About BBC Radio nan Gàidheal