Original version

BBC Radio Cymru

Migrated podcast image for: Manylu

Manylu

Factual

Golwg ymchwiliadol ar bynciau llosg yng Nghymru a thu hwnt.

Golwg ymchwiliadol ar bynciau llosg yng Nghymru a thu hwnt. An investigative look at topics in the news in Wales and beyond.

Manylu: Cymry Ifanc Trawsryweddol

News

Cymry Ifanc Trawsryweddol

09/03/2017

BBC Radio Cymru - Manylu, Cymry Ifanc Trawsryweddol

Golwg ar yr heriau sy'n wynebu pobl ifanc trawsryweddol yng Nghymru.

Golwg ar frwydrau pobl ifanc sy'n teimlo eu bod wedi'u caethiwo mewn cyrff o'r rhyw anghywir. A look at the struggles of young transgender people in Wales.

Hanner canrif 'nôl roedd bod yn drawsryweddol - neu'n 'transgender' - yn un o'r tabŵs mawr. Heddiw, yn ôl grwpiau ymgyrchu, mae cynifer â thrideg pum mil o bobl yng Nghymru yn ystyried eu hunain yn drawsryweddol. O'r rheiny, mae'n debyg fod tua chwe mil o bobl yn derbyn, neu wedi cael, rhyw fath o driniaeth rhywedd - neu 'gender treatment'. Ac mae rhyw ugain y cant am gael llawdriniaeth rhywedd - 'gender affirmation surgery'. 

Ymhlith rheiny mae un disgybl ysgol o Aberystwyth. Cafodd Llŷr Jones, sy'n 16 oed, ei geni'n fachgen, ond mae'n dweud ei bod hi wastad wedi teimlo mai merch yw hi. Mae'r disgybl Chweched Dosbarth yn Ysgol Gyfun Penglais, Aberystwyth, wedi dewis cadw ei henw geni. 

Ar Manylu, mae'n siarad yn onest am ei theimladau, a'r heriau sy'n ei wynebu hi a'i theulu. Mae'r rhaglen hefyd yn cynnwys cyfweliadau gyda'u rhieni. Mae ei thad, Huw, ffarmwr sydd wedi ennill llu o wobrau am ddangos gwartheg duon Cymreig, yn trafod ei ymateb cyntaf pan glywodd e' bod ei blentyn yn drawsryweddol, a'n siarad o'r galon am ei deimladau. 

Ar hyn o bryd mae pobl ifanc trawsryweddol o Gymru'n gorfod teithio i Lundain ar gyfer apwyntiadau meddygol yng Nghlinig Tavistock - yr unig ganolfan arbenigol o dan y gwasanaeth iechyd ar gyfer pobl ifanc o dan 18 oed. Gyda chynnydd yn nifer y Cymry ifanc sy'n dweud eu bod nhw'n drawsryweddol, mae'r teulu'n galw am well darpariaeth a chymorth meddygol ar eu cyfer yng Nghymru.

Mae Radio Cymru wedi bod yn darlledu rhaglenni ers 1977. Radio Cymru has been broadcasting to the nation since 1977.

Accessibility links

Programme Index

Manylu

Cymry Ifanc Trawsryweddol

Genres

Brand

BBC Radio Cymru

About BBC Radio Cymru